Sentyabrın 22-də ibtidai siniflərdə, sentyabrın
29-da isə orta, yuxarı siniflərdə və ali, orta ixtisas müəssisələrində ənənəvi tədrisə
başlanacaq.
Uzun müddət ənənəvi tədrisdən, məktəbdən uzaq qalan
şagird və tələbələrdə bu sistemə keçidin çətin olacağı, sosial-psixoloji gərginliyin
yaranacağı ehtimal olunur.
Maraqlıdır, məktəblilərdə bu gərginlik, adaptasiya
müddəti nə qədər çəkə bilər? Məktəblilərlə hansı şəkildə işləmək, psixoloji cəhətdən
hazırlıq keçmək lazımdır?
Məsələ ilə bağlı Sfera.az-a danışan psixoloq "Dərya”
Tədris Psixologiya Mərkəzinin rəhbəri, psixoloq Gülnar Orucova uzun müddət ənənəvi
tədrisdən uzaq qalmağın uşaqlarda sosial bacarıqların aşağı düşməsi ilə nəticələcəyini
bildirib:
"Saatlarla tənəffüs olmadan distant təhsilin təşkili
uşaqların gözünə, onurğa sisteminə ziyan verib. Bundan başqa, ardıcıl dərslərin
təşkili uşaqlarda laqeydlik yaradıb. Belə hesab edirəm ki, distant təhsil ölkədə
düzgün təşkil edilməmişdi. Uşaqların məktəbə adaptasiyası çətin olacaq. Uzun müddət
evdə qalmaq sosial bacarıqların aşağı düşməsinə, ətrafdakı uşaqlara qarşı
aqressiyanın yaranmasına gətirib çıxaracaq.Müəyyən müddət ərzində müəllim-şagird
münasibətlərində gərginlik yarana bilər. Bütün bunları nəzərə alaraq, müəllimlər
daha diqqətli olmalıdır".
Psixoloq adaptasiya müddətinin bir ayadək uzana biləcəyini
diqqətə çatdırıb: "Uzun müddət sonra uşaqları ağır dərs yükü ilə
yükləmək olmaz. Hər bir uşağa fərdi yanaşsaq, onları oxumağa cəlb etsək bu
halda təlimin uğurlu nəticələri ortaya çıxacaq. İlk günlərdən uşaqlar yüklənsə,
bu onlara pis təsir edəcək. Xeyli müddət məktəbə getməyən, qaydalardan uzaq uşağı
sərt rejimə məcbur etmək yüksək aqressiya yarada bilər. Xüsusilə ibtidai siniflər
üçün oyun şəklində, kollektiv dərslər təşkil edilsə yaxşıdır. Uşaqlarda dərsə
uyğunlaşma, gərginlik ilk günlərdə yüksək dərəcədə olur. Bu müddət ərzində
valideynlər də müəllimlər kimi uşaqlara diqqətli olmalıdırlar. Adaptasiyanın ən
uzun müddəti 1 aya bərabərdir".
Psixoloq Fərqanə Mehmanqızı isə ənənəvi sistemə keçidin
uşaqlar üçün psixoloji gərginlik yaratmayacağını bildirib:
"Düşünmürəm ki, onlayn təhsildən ənənəvi təhsilə
keçid uşaqlarda sosial-psixoloji gərginlik yaratsın. Onlayn təhsil uşaqlarda təhsildən
yayınma, asossiallıq, özünəqapanmaya gətirib çıxarır. Uşaqların məktəb yaş dövründə
ən çox ehtiyacı olan şey sosiallaşmaqdır. Bu sosiallaşmanın qarşısı alındıqda
daxili və xarici aqressiya, xroniki və somatik depressiya, panik atak yarana
bilər. Çünki sosiallaşmaqda olan uşaq üçün sosial-ictimai rəy çox önəmlidir. Düşünürəm
ki, uşaqlar həvəslə məktəbin açılmasını gözləyir.
Məktəblilərdə iki il müddətində mütaliə ilə bağlı
problemlər yaranıb. Bu problemlərin aradan qaldırılması üçün isə valideynlərin
və məktəb psixoloqlarının üzərinə böyük iş düşür. Uşaqlar onlayn sistemdə
rahat, qaydalardan uzaq idilər. Bu gün onlar ənənəvi mühitdən ayrı qaldıqları üçün
bu sistemə qayıdışdan ötrü darıxıblar. Digər məsələlər isə zamanla həll
olacaq".
Əzizə Zeynal
Sfera.az