Sfera.az xatırladır ki, mövcud neft qiymətləri 2018-ci ilin oktyabrından bəri ən yüksək qiymətlərdir. Sonuncu dəfə "Brent” neftinin bir barelinin qiyməti 77 dolları 2018-ci ilin oktyabrın 29-da keçib.  

"OPEC +” ölkələrinin nazirləri bu ilin iyulun 5-də toplaşıb, yeni hasilat kvotasını müəyyənləşdirməli idi. Amma yekdil qərarın olmaması toplantının keçirilməsinə imkan vermədi.

 

Mövcud vəziyyətlə bağlı Sfera.az-ın suallarını cavablandıran Neft Araşdırmaları Mərkəzinin rəhbəri İlham Şaban bildirdi ki, neftin qiymətinin yüksəlməsi bəzi hasilatçıların daha çox kvota istəməsinə səbəb olub. Onun sözlərinə görə bu yanaşma yekdil razılaşmanın əldə edilməsini çətinləşdirir: "Razılaşmanın əldə edilməməsi Birləşmiş Ərəb Əmirliyi ilə bağlıdır. Əmirlik ona verilən kvota ilə razılaşmır. "OPEC+” Birləşmiş Ərəb Əmirliyinə gündəlik 3,2 milyon barel kvota təklif edir, amma Əmirlik 3,8 milyon barel kvota istəyir.

 

Əvvəllər belə bir hal Meksika ilə bağlı yaranmışdı. 2020-ci ildə Meksika iqtisadi vəziyyətinin ağır olmasını nəzərə alaraq hasilatı artıtdı, əvəzində ona təklif edilən kvota başqa ölkələr arasında bölüşdürüldü.

 

 

Qazaxıstan da "OPEC+”un təklifini qəbul etmir. Kvotanın tətbiqinə görə Qazaxıstan Tengiz və Kaşaqan layihələrində hasilatı artıra bilmir. Halbuki, hər iki layihəyə görə böyük məbləğdə vəsait xərclənib və hasilat artırılmasa çəkilən xərclərin geri dönüşü çətin olacaq.

 

 

İ.Şaban xatırlatdı ki, "OPEC+” çərçivəsində razılaşmanın olmaması, hasilatın artırılması bir dəfə neft qiymətlərinin kəskin enməsinə səbəb olub. O bu dəfə oxşar vəziyyətin yaranacağına inanmır: "2020-ci ilin martın 6-da kvotalarla bağlı razılığa gəlinmədi və bir ay müddətində "Brent” neftinin qiyməti 51 dollardan 15,96 dollara qədər düşdü. Mən inanmıram ki, yenidən oxşar vəziyyət yaransın. Ən azı ona görə ki, həmin ölkələr neftin kəskin ucuzlaşmasının acı nəticələrini görüblər. Qənaətimcə, neft ixrac edən ölkələr növbədənkənar toplantı keçirib yekun razılığa gələcəklər. Hesab edirəm ki, razılaşma üçün qarşılıqlı güzəşt olacaq və avqustun 1-dən yeni və hamını razı salan kvota tətbiq ediləcək”.